↓ DEZE TEKST BEVAT DETAILS OVER DE PLOT VAN HET BOEK ↓
Wanneer ik in een verhoogde staat van emotionele paraatheid verkeer, bijvoorbeeld na een ruzie, het drinken van een vuige drank of het kort maar pijnlijk stoten van een deel van voet of hand tegen een salontafel, tafel of kinderdagverblijf, zoek ik soms het gezelschap van een boekenwinkel op.
Door omstandigheden die niet ter zake doen is dat vaak de Gentse Limerick (die trouwens een prachtige website heeft). Daar krijg ik het - nog meer dan in de bib, omdat het daar geen geld kost - op mijn zenuwen en heupen van de zelfopgelegde druk om die boeken te willen lezen.
Meestal ben ik ook in tijdsnood, waardoor ik slordig te werk ga, maar dat is nu eenmaal het leven waarin we allemaal gevangen zitten, en door te mediteren leren we ons daarbij neerleggen.
Op die manier kwam The Vegetarian in mijn bezig. Een van de eerste regels van het eerste deel (van drie delen) gaat als volgt:
Before my wife turned vegetarian, I'd always thought of her as completely unremarkable in every way.
En even verder:
However, if there wasn't any special attraction, nor did any particular drawbacks present themselves, and therefore there was no reason for the two of us not to get married.
Ik wil graag even aanstippen (hier houdt toch niemand mijn pedante impulsen tegen) dat het hoofdpersonage technisch gezien haar eetgewoonten niet naar vegetarisme, maar eerder naar veganisme aanpast.
Het is zelfs nog extremer, want zelfs maar in de buurt komen van vlees zorgt voor een verschrikking in haar lichaam:
My wrist is okay. It doesn't bother me. The thing that hurts is my chest. Something is stuck in my solar plexus. I don't know what it might be. It's lodged there permanently these days. Even though I've stopped wearing a bra, I can feel this lump all the time. No matter how deeply I inhale, it doesn't go away. Yells and howls, threaded together layer upon layer, are enmeshed to form that lump. Because of meat. I ate too much meat. The lives of the animals I ate have all lodged there. Blood and flesh, all those butchered bodies are scattered in every nook and cranny, and though the physical remnants were excreted, their lives still stick stubbornly to my insides. One time, just one more time, I want to shout. I want to throw myself through the pitch-black window. Maybe that would finally get this lump out of my body. Yes, perhaps that might work. Nobody can help me. Nobody can save me. Nobody can make me breathe.
In dit citaat is Yeong-hye aan het woord. Ze stopt met het eten van vlees na een reeks verontrustende dromen.
Haar man (die in de eerste twee citaten aan het woord is) is daar niet van gediend. Haar gewelddadige vader probeert haar te dwingen waardoor ze met een mes in haar pols snijdt (de pols van het derde citaat).
In deel twee belicht Han Kang de verdere (zonderlinge) transformatie van Yeong-hye vanuit het perspectief van haar schoonbroer, een videokunstenaar die geobsedeerd raakt door haar. Hij overtuigt haar om deel te nemen aan een kunstproject waarbij ze naakt en beschilderd met bloemen wordt gefilmd.
Hun relatie wordt steeds intiemer en complexer.
Dat zegt AI over deel twee, maar het komt erop neer dat Yeong-hye, die elk gevoel van zeggenschap over haar eigen leven lijkt te verliezen, seksueel misbruikt wordt door haar schoonbroer.
In deel drie zien we de verdere mentale aftakeling (door anorexia nervosa) van Yeong-hye door de ogen van haar zus In-hye, die worstelt met (de gevolgen van) het gedrag van haar zus.
Oordeel
Zoals niet zelden het geval bij winnaars van de nobelprijs moet je als lezer op zoek naar de dieperliggende betekenis van de woorden op het papier. Ondanks mijn interesse in literatuur is dit een vaardigheid die bij mij slechts in beperkte mate is ontwikkeld, en ik heb er niet al te veel hoop op dat er daar de komende decennia nog veel vooruitgang in zal komen.
Ik moet dus op zoek naar meningen van anderen, om die dan zonder veel kritisch tegengas te slikken. Laten we deze oefening even samen maken:
Identiteit en zelfbeschikking: Yeong-hye's beslissing om vegetariër te worden is een daad van zelfbeschikking en verzet tegen maatschappelijke verwachtingen. Het boek onderzoekt hoe persoonlijke keuzes botsen met sociale normen en de impact daarvan op iemands identiteit. → Daar ben ik het mee eens. De cultuur in Zuid-Korea lijkt me in dat opzicht een pak verstikkender dan in het meer individualistische Westen.
Patriarchaat en Macht: De reacties van Yeong-hye's familie, vooral de mannen, onthullen de patriarchale structuren die haar vrijheid en autonomie onderdrukken. Het boek bekritiseert de manier waarop vrouwen worden gecontroleerd en gemarginaliseerd. → Ook akkoord: het is pijnlijk om te zien hoe de drie belangrijkste mannen in gewelddadigheid, gebrek aan verantwoordelijkheidszin en gebrek aan empathie gevangen lijken te zitten.
Lichaam en Geest: Yeong-hye's fysieke en mentale aftakeling symboliseert de strijd tussen lichaam en geest. Haar weigering om vlees te eten en haar verlangen om een plantaardig wezen te worden, reflecteren een diepere zoektocht naar zuiverheid en ontsnapping. → Deze analyse klopt misschien ergens wel, maar hier begon Han Kang me als lezer kwijt te geraken. Ik heb me door het derde deel moeten sleuren, en de aftakeling van Yeong-hye is zo uitzichtloos en deprimerend dat ik daar geen zuiverheid of ontsnapping in heb kunnen ontwaren. Maar dat is misschien net de bedoeling, en zo heeft de nobelprijscommissie toch gelijk.
Trauma en Herstel: Het verhaal suggereert dat Yeong-hye's gedrag een reactie is op onderdrukt trauma. Het boek onderzoekt hoe trauma's uit het verleden invloed hebben op het heden en hoe moeilijk herstel kan zijn. → Dit komt inderdaad subtiel maar geloofwaardig aan bod.
Kunst en Obsessie: In het tweede deel wordt kunst gebruikt als een middel om obsessies en verlangens te uiten. De zwager's kunstproject met Yeong-hye benadrukt de dunne lijn tussen creativiteit en exploitatie. → Klopt.
Familie en Verantwoordelijkheid: In-hye's worsteling met haar rol als zus en verzorger toont de complexiteit van familiebanden en de verantwoordelijkheden die daarmee gepaard gaan. Het boek onderzoekt hoe familieleden omgaan met schuld, liefde en plicht.
De conclusie van Copilot:
Deze thema's maken The Vegetarian tot een rijk en gelaagd verhaal dat de lezer aanzet tot nadenken over diepere maatschappelijke en persoonlijke kwesties.
Akkoord, maar de strijd die ik met mezelf moest leveren om het uit te lezen is voor mij een minpunt. Er zijn veel goeie en belangrijke boeken die ook oprecht leesplezier geven.
Comments